Verhogen van afwisseling in de job
Afwisseling in de job kan door meerwerknemers meer te laten roteren over werkplekken. Medewerkers blijven quasi dezelfde taken uitoefenen, maar doen dit op een andere plek in de organisatie. Op dat moment is er sprake van taakrotatie. Wanneer werknemers door te roteren ook andere dan de voor hen gebruikelijke uitvoerende of operationele taken opnemen, dan is er sprake van taakverbreding.
Taakroulatie of taakverbreding kan via verschillende manieren ingang vinden. Een mooie toepassing hiervan is vlindertijd. Door te gaan vlinderen – tijdelijk iets anders doen, met de garantie dat men naar de oude baan kan terugkeren– verkennen werknemers andere kwaliteiten van zichzelf. Bovendien breiden ze hun sociaal kapitaal uit. Ze ‘vlinderen’ als het ware naar andere omgevingen en kunnen eventueel terugkeren naar hun oude omgeving als de nieuwe niet voldoet aan de verwachting.
Ook tijdelijke vervanging kunnen in het kader van taakrotatie of verbreding worden gezien. In plaats van bij tijdelijke afwezigheden door ziekte, zwangerschap of ouderschapsverlof een tijdelijke externe vervanger te zoeken, wordt medewerkers de mogelijkheid geboden om de collega tijdelijk te vervangen. Op die manier kan de medewerker proeven van een andere job of andere omgeving, worden nieuwe competenties verworven en het persoonlijk netwerk verder uitgebreid. De werknemer die instaat voor de tijdelijke vervanging kan vervangen worden door iemand extern.
Naast operationele taken, kunnen medewerkers ook enkele regelende (ondersteunende/organiserende) taken toevertrouwd krijgen. Denk aan het opleiden van nieuwe mensen, verlofplanning, detailplanning, ploegoverdracht, veiligheid, plaatsen van bestellingen, probleemanalyse, … Er is dan sprake van taakverrijking. Mensen krijgen een breder zicht op hun werk en kunnen korter op de bal spelen bij het voorkomen of oplossen van storingen. Of kunnen oudere medewerkers bijvoorbeeld nieuwe mensen opleiden, zodat ze zelf meer afwisseling krijgen. Door het toevoegen van verticale taken, zoals meer verantwoordelijkheden of leidinggevende taken, kunnen werknemers toch groeien – ook wanneer hiërarchische doorgroeikansen beperkt zijn. Soms –zo blijkt uit de toepassing van de operator-functie- is taakverrijking ook het (onbedoelde) gevolg van technologische ontwikkeling.
Toepassing. De operator werkt vandaag via interfaces en ziet dus niet meer rechtstreeks wat er gebeurt. Deze technologische evolutie zorgt ervoor dat de operator meer monitoring en controletaken krijgt. Hij moet eerst zelf een aantal checks uitvoeren vooraleer hij de productiemanager inschakelt. Het parameterdenken is immers in opmars. Vermits er veel gemeten wordt, is het van belang dat de operator meer probleemanalyses doet om zelf de bijsturing te doen indien nodig. De operator 4.0 moet met andere woorden meer denken en minder puur uitvoeren. Als met deze evolutie op een doordachte en aangepaste manier wordt omgesprongen, kan dit een verrijking van het takenpakket betekenen. (Bron: essencia)
De wijze waarop arbeid en processen zijn georganiseerd en het bewerkstelligen van een hogere werkbaarheidskwaliteit zijn materies die ook in de sociale overlegorganen op bedrijfsniveau gevoerd worden. Via overleg en consensus kan een collectief kader uitgewerkt worden voor bovenstaande issues. Vorming en opleiding, functieclassificatie, bezetting, … zijn voorbeelden van aandachtspunten die deel kunnen uitmaken van dit overleg.
Bronnen:
De Vos, A. (2016). Loopbanen in beweging. 10 wegwijzers voor een duurzaam loopbaanbeleid. Leuven: Acco.
De Vos, A. & Gielens, T. (2016), Onderzoeksrapport. The future of jobs in chemistry & life sciences. Sectoranalyse chemische industrie, kunststoffen en life sciences in Vlaanderen. Antwerp Management School.